15 Khasiat Cempedak untuk Kesihatan

Halo semua! Kali ini kami nak senaraikan 15 khasiat cempedak untuk kesihatan. Pokok Cempedak adalah sejenis pokok tropika yang sering dianggap ‘adik-beradik’ kepada nangka yang buahnya bukan sahaja digemari kerana rasa manis dan aromanya yang kuat, tetapi juga kerana khasiat kesihatannya yang menakjubkan. Buah ini sering dinikmati goreng bersama tepung, dijadikan jem, atau dimakan segar begitu sahaja.

Namun, di sebalik keenakan rasanya, ramai yang mungkin tidak menyedari bahawa cempedak sebenarnya mengandungi pelbagai nutrien penting yang mampu menyokong kesihatan tubuh secara menyeluruh.

Buah cempedak kaya dengan serat, vitamin, mineral, dan antioksidan yang memainkan peranan penting dalam menjaga sistem penghadaman, menguatkan sistem imun, serta membantu dalam pencegahan penyakit kronik. Lebih menarik, bukan hanya isi buahnya yang bermanfaat bahkan biji dan kulitnya juga menyimpan potensi khasiat tersendiri yang jarang diperkatakan.

Dalam artikel ini, kami akan kongsikan 15 khasiat luar biasa cempedak untuk kesihatan yang mungkin akan membuatkan anda lebih menghargai buah tradisional ini. Sama ada anda penggemar tegar cempedak atau baru ingin mencubanya, maklumat ini pasti akan menambah pengetahuan anda tentang nilai pemakanan yang terkandung dalam setiap gigitan.

1. Cegah Sakit Strok

Khasiat cempedak yang pertama ialah boleh cegah sakit strok. Cempedak mengandungi pelbagai jenis mineral yang bukan sahaja membantu tubuh kekal terhidrat, tapi juga memberikan kesan positif lain terhadap kesihatan. Kandungan mineral ini penting dalam mengekalkan keseimbangan cecair dalam badan serta melancarkan aliran darah.

Buah ini turut kaya dengan serat, vitamin C, antioksidan dan kalium (potasium). Gabungan nutrien tersebut dapat menyokong kesihatan sistem peredaran darah dan menstabilkan tekanan darah, seterusnya membantu mengurangkan risiko saluran darah tersumbat yang boleh mengakibatkan strok.

2. Atasi Masalah Kulit

Beta karoten dalam cempedak yang berubah menjadi vitamin A di dalam tubuh bukan sahaja baik untuk penglihatan, tetapi juga memberi manfaat kepada kulit. Pengambilan cempedak dalam kuantiti yang sesuai boleh membantu mengatasi pelbagai masalah kulit.

Beta karoten berperanan dalam melambatkan proses penuaan, mencegah kedutan dan merawat kondisi seperti ekzema. Siapa sangka dengan menikmati buah ini, kulit boleh kelihatan lebih muda dan sihat.

3. Melancarkan Sistem Penghadaman

Cempedak mengandungi air yang tinggi serta dua jenis serat penting iaitu serat larut dan tak larut yang membantu fungsi sistem penghadaman. Kedua-dua jenis serat ini memainkan peranan dalam mencegah sembelit dan mengekalkan kesihatan usus.

Kajian menunjukkan bahawa peningkatan pengambilan serat boleh membantu mengurangkan masalah sembelit kronik, memudahkan proses pengeluaran najis dan memperbaiki sistem pencernaan secara keseluruhan. Malah, satu kajian dalam International Journal of Food Science menyatakan bahawa ekstrak buah cempedak mampu menyokong pertumbuhan bakteria probiotik, yang sangat penting untuk kesihatan usus.

4. Kawal Tekanan Darah

Selain serat, cempedak juga kaya dengan magnesium yang merupakan mineral penting untuk kesihatan kardiovaskular. Setiap 100 gram isi buah ini boleh menyumbang sekitar 11% daripada Recommended Nutrient Intake (RNI) untuk magnesium yang disyorkan untuk rakyat Malaysia.

Pengambilan magnesium yang mencukupi didapati membantu menurunkan tekanan darah, terutama dalam kalangan individu yang mengalami hipertensi. Kajian mendapati suplemen magnesium lebih efektif dalam menurunkan tekanan darah tinggi tetapi tidak memberi kesan ketara kepada mereka yang tekanan darahnya normal.

5. Bantu Tingkatkan Serela Makan

Bagi anda yang sedang dalam proses menurunkan berat badan, memasukkan buah cempedak dalam diet harian boleh menjadi pilihan bijak. Ia membekalkan pelbagai nutrien penting seperti karbohidrat, kalsium, protein, vitamin A, B dan C, serta zat besi yang diperlukan tubuh setiap hari.

Kandungan serat dan nutrisinya memberikan rasa kenyang yang lebih lama, sekali gus membantu mengurangkan keinginan makan berlebihan dan menyokong pencapaian berat badan ideal.

6. Sumber Tenaga

Jika anda sering sibuk dan memerlukan tenaga segera, cempedak adalah snek semula jadi yang bermanfaat. Dalam setiap 100 gram buah cempedak, terkandung lebih kurang 117 kalori. Tenaga ini cukup untuk membantu anda kekal aktif dan bertenaga sepanjang hari, walaupun dengan jadual yang padat.

7. Menjaga Kesihatan Mata

Selain lobak merah, buah cempedak juga kaya dengan beta karoten yang merupakan nutrien penting untuk kesihatan mata. Enam biji cempedak mengandungi sekitar 79 mikrogram beta karoten, yang akan ditukar kepada vitamin A oleh tubuh.

Vitamin A berfungsi melindungi mata daripada masalah seperti rabun dan katarak, sekali gus menyumbang kepada penglihatan yang lebih jelas dan sihat.

8. Cegah Kanser

Penyelidikan oleh Prof. Sjamsul Arifin Achmad menunjukkan bahawa kulit batang cempedak mengandungi artoindonesianidin, sejenis antioksidan dari kumpulan flavonoid. Kajian biologi mendapati bahawa hanya dengan kepekatan kurang daripada 4 mikrogram per mililiter, bahan ini mampu mengurangkan sel tumor leukimia hingga 50%, menjadikannya berpotensi sebagai agen pencegah kanser.

9. Bantu Penyerapan Air

Kandungan mineral yang tinggi dalam buah cempedak membantu tubuh menyerap air dengan lebih efisien, seterusnya mengelakkan masalah dehidrasi. Ia juga membantu mengekalkan kelembapan kulit dan melancarkan proses penurunan berat badan. Menurut jadual zat makanan, mineral dalam buah cempedak membentuk sekitar 67%, membuktikan peranannya dalam memastikan keseimbangan cecair tubuh.

10. Atasi Jangkitan Saluran Pundi Kencing

Buah cempedak juga berfungsi dalam membantu merawat jangkitan saluran pundi kencing. Struktur sistem pundi seperti uterus, kantung pundi dan uretra mudah diserang bakteria. Kandungan antibakteria semula jadi dalam cempedak membantu melawan bakteria penyebab infeksi, menjadikannya sebagai salah satu makanan yang menyokong kesihatan sistem urinari.

11. Pengubatan pada Malaria

Buah dan kulit kayu cempedak mengandungi sebatian seperti artoindonesianin dan heteriflavon C yang terbukti berkesan dalam mencegah serta merawat malaria. Kandungan aktif ini berupaya memusnahkan parasit malaria secara ketara.

Kajian menunjukkan bahawa ekstrak berasaskan cempedak mampu menurunkan jumlah parasit malaria dalam tempoh 5 hingga 14 hari selepas pengambilan. Penemuan ini disokong oleh jurnal kajian UNAIR News bertajuk “Ekstrak Kulit Batang Cempedak Tingkatkan Respon Imun Mencit yang Terinfeksi Parasit Plasmodium Berghei” (2020).

12. Jaga Kesihatan Jantung

Cempedak bermanfaat dalam menjaga kesihatan jantung, terutamanya kerana kandungan kaliumnya yang tinggi. Kalium ini membantu menurunkan tekanan darah yang meningkat akibat pengambilan garam berlebihan. Di samping itu, ia juga membantu merehatkan saluran darah dan seterusnya mengurangkan risiko penyakit kardiovaskular.

13. Jaga Sistem Imun

Beta karoten dalam buah cempedak berfungsi sebagai antioksidan penting yang membantu melindungi sel-sel sistem imun daripada kerosakan akibat radikal bebas. Tambahan pula, kandungan antibakteria dalam buah ini turut membantu badan melawan jangkitan yang disebabkan oleh bakteria.

14. Bantu Kawal Gula Darah

Cempedak mengandungi serat yang tinggi, yang dipercayai dapat membantu dalam pengurusan penyakit diabetes atau penyakit sejenis gangguan metabolik yang menyebabkan peningkatan gula darah. Serat ini membantu menstabilkan paras glukosa dalam darah dan mencegah lonjakan mendadak selepas makan.

15. Menguatkan Gigi dan Tulang

Buah cempedak mengandungi fosfor sebanyak 30mg dan kalsium sebanyak 20mg, dua mineral penting untuk pembentukan serta kekuatan tulang dan gigi. Malah, kandungan kalsium dalam cempedak adalah lebih tinggi berbanding buah epal dan pisang, menjadikannya pilihan yang baik untuk kesihatan tulang dan mulut.

Kandungan Nutrien Cempedak

Menurut ASEAN Journal on Science and Technology for Development dalam 100 gram buah cempedakt mengandung berbagai nutrien berikut ni:

Makronutrien:

Mikronutrien (Vitamin):

Mikronutrien (Mineral):

Kesan Sampingan

Selain khasiatnya yang baik untuk kesihatan, buah cempedak juga punya beberapa kesan sampingan yang mesti anda ketahui. Berikut beberapa kesan sampingan cempedak:

1. Punca kembung perut dan pedih ulu hati

Cempedak mengandungi sejenis karbohidrat yang dikenali sebagai oligosakarida, yang boleh menghasilkan tindak balas berbeza bergantung kepada jenis mikroflora dalam usus seseorang.

Oleh itu, ada individu yang mungkin mengalami perut kembung atau pedih ulu hati selepas memakan buah ini. Bagi mengurangkan ketidakselesaan ini, cara terbaik adalah dengan memasak cempedak terlebih dahulu. Versi gorengnya lebih mesra perut dan selesa untuk dinikmati.

2. Meningkatkan gejala GERD

Penyakit refluks gastroesofagus (GERD) berlaku apabila kandungan perut termasuk asid naik semula ke esofagus, menyebabkan kerengsaan pada saluran tersebut. Keadaan ini boleh membawa kepada simptom seperti rasa mual, sakit dada, pedih ulu hati, gangguan pernafasan dan pelbagai ketidakselesaan lain.

3. Penyebab kontraksi awal dan keguguran

GERD yang teruk dalam kalangan ibu hamil boleh menyebabkan peningkatan suhu janin. Keadaan ini boleh mencetuskan kontraksi lebih awal dari waktu sepatutnya, yang berisiko membawa kepada kelahiran pramatang atau lebih membimbangkan, keguguran.

Oleh itu, bagi wanita mengandung yang mengidam cempedak, disarankan untuk menghadkan pengambilan hanya seulas atau dua bagi mengelakkan sebarang komplikasi.

Cempedak bukan sekadar buah bermusim yang enak dijadikan kudapan, tetapi juga merupakan sumber semula jadi yang kaya dengan nutrien penting untuk menyokong kesihatan tubuh. Dengan kandungan vitamin C, serat, antioksidan, serta sebatian anti-radang, cempedak mampu membantu memperkuat sistem imun, melancarkan penghadaman, mengawal tekanan darah, dan menyokong kesihatan jantung. Khasiatnya tidak terhad kepada isi buah sahaja—bahkan biji dan kulit cempedak juga menyimpan potensi kesihatan yang menakjubkan.

Namun, seperti mana-mana makanan, pengambilan cempedak perlulah dilakukan secara sederhana dan seimbang. Bagi individu yang menghidap penyakit tertentu seperti diabetes atau mempunyai alahan, adalah dinasihatkan untuk mendapatkan nasihat pakar kesihatan sebelum menambah cempedak dalam diet harian.

Semoga perkongsian ini membuka mata anda terhadap manfaat buah cempedak yang sering dipandang ringan. Jadikan amalan pemakanan sihat sebagai gaya hidup dan pertimbangkan untuk memasukkan buah-buahan tempatan seperti cempedak dalam hidangan seharian anda. Buah-buahan tropika seperti ini bukan sahaja menyihatkan, malah menyokong kelestarian makanan tradisional negara kita.